Als je dus wilt weten of je een bepaalde stof hebt verkregen en je weet van die stof dat het pleochroïsme kan vertonen of je weet zelfs welke kleuren die dan moet hebben kan je dat op deze manier analyseren. Het principe werkt als volgt: men neme een gepolariseerde verlichtingsbron, dat wil zeggen dat alle fotonen in het zelfde vlak trillen. Omdat fotonen zich als een golf voortbewegen (en als deeltje, maar laten we de kwantumfysica er maar buiten laten
) hebben ze ook een vlak waarin ze trillen. Een lamp zendt een heleboel fotonen uit die allemaal in verschillende vlakken trillen. Door een traliewerk (je polarisatiefilter) voor de lichtbron te plaatsen kunnen alleen de fotonen er doorheen die hun trilling in het vlak, parallel aan het traliewerk uitvoeren. Je kunt ook niet met een tafelblad (trillingsvlak van het foton) horizontaal door een deur, maar wel verticaal.Nu dat de fotonen een bepaalde trillingsrichting hebben gekregen worden ze in het kristal opgesplitst in een horizontale en verticale component. Dit heet dubbelbreking (birefringence in het Engels). Niet alle materialen vertonen dit gedrag, het komt alleen voor bij anisotrope stoffen. Dit zijn stoffen die niet in iedere richting dezelfde eigenschappen hebben. De twee componenten die bij de dubbelbreking ontstaan planten zich nu voort door het kristal en leggen daarbij met verschillende snelheden verschillende paden door het kristal af. Daarbij worden deze stralen gedeeltelijk en verschillend geabsorbeerd, zo krijgen ze hun kleur. Door nu de hoek van het invallende gepolariseerde licht te veranderen, veranderen de paden die de stralen volgen en zo verandert ook de kleur die het kristal uiteindelijk krijgt. De twee componenten van de dubbel gebroken straal verlaten het kristal en worden op het netvlies of de sensor van de camera gecombineerd tot één enkele kleur.
Ook mineralen vertonen dit effect, vooral toermalijn is hier erg goed in:
Om grote kristallen van een bepaalde stof op pleochroïsme te controleren, kan dit ook eenvoudiger (maar minder nauwkeurig), door een kristal in een donkere kamer voor een wit LCD scherm te houden. Daar komt ook gepolariseerd licht uit, dus als je het kristal voor het scherm houdt en ronddraait kan het zijn dat je het fenomeen ook waarneemt.
Als je twee filters gebruikt, één boven en één onder het kristal, dan krijg je geen pleochroïsme, maar neem je de interferentie kleuren waar. Daar zal ik het in een andere topic later nog over hebben. Het geeft wel erg mooie effecten:
Heldere uitleg ook van waarom er twee kleuren gevormd kunnen worden door gepolariseerd licht. 