De blauwe fontein

[Zoetepasweiden]

Discussieer hier over de proef "De blauwe fontein". Deze proef is hier te vinden:

http://www.amateurchemie.nl/viewtopic.p ... 5149#p5149.

[woelen]

Deze proef is inderdaad heel leuk en jammer dat hij zoweinig wordt uitgevoerd. Deze proef is ook voor mensen die geen 25% ammonia in huis hebben best goed te doen. Ammoniak kun je nl. nog eenvoudiger maken door een mengsel van ammoniumchloride (of ammoniumsulfaat) en natriumhydroxide te nemen en daar een paar druppels water bij te doen om de reactie te starten. Ammoniumchloride en ammoniumsulfaat zijn beide heel gemakkelijk te krijgen.

[Z4x]

Leuke proef.

Ik dacht eerst van, er gebeurt niet zoveel, maar toen opeens schoot het in de bol en werd het blauw.

[spidey]

Bij mij was dit altijd de roze fontein. Precies hetzelfde experiment, maar dan met een paar druppels fenolftaleïne. Ik heb dit experiment gedaan door de ammoniak op een andere manier te maken, minder geconcentreerd. Het buisje liep spits uit. Dan kreeg ik een fontein die langer aanhield.

[Ragbips]

Erg leuke proef
Je zou het zelf nog met luminol kunnen combineren om het nóg spectaculairder te maken als demoproef, maar daar moet je natuurlijk wel net beschikking over hebben.
http://resources.schoolscience.co.uk/Sa ... _Demo1.pdf

[broeckie]

Voor school moet ik zelf een proef uitvoeren en ik heb de blauwe fontein gekozen om te demonstreren
nu staat in de werkwijze bij punt 1 wel: "schenk een bodempje ammonia (25%) in de erlenmeyer;"
Kan iemand me een exacte hoeveelheid geven van een bodempje aangezien mijn leerkracht nogal gesteld is op het strikt toepassen van hoeveelheden?

met vriendelijke groet,
broeckie

[woelen]

Neem iets van 25 ml of zo, dat is wel genoeg. Het komt allemaal niet zo precies, daarom staat er ook 'een bodempje'. Met 30 ml zal het ook wel werken en met 20 ook wel.

[broeckie]

Kan je me ook uitleggen waarom ammoniakgas goed oplost in water en waardoor het dan naar de bolkolf wordt gezogen?

[Ragbips]

Ammoniak kan heel goed waterstofbruggen vormen. Het stikstofatoom is nogal negatief geladen en zal waterstofbruggen vormen met H-atomen van water en andere ammoniakmoleculen, en de H-atomen aan het stikstof zullen waterstofbruggen vormen met het negatief geladen zuurstofatoom in watermoleculen. Dit zijn geen harde min of plus ladingen, maar kleine beetjes lading, dus "delta plus" en "delta min" omdat die moleculen polair zijn.

[broeckie]

Hoort hier ook een reactievergelijking bij?

[Wouter]

Ammoniakgas lost erg goed op in water. Zó goed zelfs, dat het water uit het bekerglas naar de bolkolf wordt gezogen. Omdat de daarbij ontstane ammonia (géén ammoniak!) basisch is, verandert de kleur van het BTB van oranje naar blauw.

[broeckie]

sorry maar ben hier namelijk behoorlijk slecht in ...

( mijn sterkte licht meer in de biochemie en microbiologie )

[Wouter]

Het is niet een erg spannende reactievergelijking. Ammoniak lost op in water omdat het net als water goed waterstofbruggen kan vormen. Hierbij wordt ook een deel van het water gedeprotoneerd, maar dat is relatief weinig:
NH₃(g) + H₂O ->NH₄⁺ + OH^-

Hoe de indicator werkt is voor deze reactie niet van belang, deze doet namelijk niet mee. Er zitten vaak wel leuke reacties aan, doch complex.

[Ragbips]

Bij Broomthymolblauw is het toch gewoon ook een kwestie van geprotoneerd of gedeprotoneerd? Volgens mij is er weinig complex aan behalve het molecuul zelf

[Wouter]

Ftaleïnen hebben verschillende kleuren door de vorming van een carbokation c.q. geconjugeerd systeem, wat door de al dan niet stabiliserende substituenten erg pH-afhankelijk is. Het carbokation vormt zich tussen de drie fenylgroepen. Maar een negatieve lading kan zich ook plaatsen op een fenol, waarbij een geconjugeerd systeem ontstaat.

De wikipagina over fenolftaleïne heeft daar mooie structuren bij.
Akkoord, broomthymolblauw is geen ftaleïne, maar het mechanisme is hetzelfde.