Post
by woelen » 09 Oct 2015, 12:08
Waar spidey het over heeft zijn de echte dubbelzouten. Hierin komen de ionen "los" van elkaar voor, in precies bepaalde verhoudingen. Er zijn in totaal echter drie soorten "mengstoffen":
1) Dubbelzouten: De ionen zitten als "losse" ionen in het kristalrooster, maar wel vanwege geometrische beperkingen in bepaalde vaste verhoudingen. Aluinen zijn voorbeelden hiervan, een ander voorbeeld is MgK2Cl4 en nog een ander voorbeeld is Mohr's zout, (NH4)2Fe(SO4)2.12H2O, wat gezien kan worden als dubbelzout van ammoniumsulfaat en ijzersulfaat. Er zijn ook anion-dubbelzouten, bijv. bismuthoxychloride, BiOCl, met Bi(3+), O(2-) en Cl(-) in het kristalrooster.
2) Complexen: Hier vormen aan elkaar gebonden moleculen of ionen samengestelde complexe moleculen of ionen. De bindingsvorm is een vrij electronenpaar, dat vast "plakt" aan een ander ion. Een mooi voorbeeld is kalium trisoxalatochromaat(III), K3[Cr(C2O4)3]. Hierin is een Cr(3+) kern omgeven door drie oxalaat-ionen, waarbij de oxalaat-ionen vast zitten aan de Cr(3+) kern en dit geheel vormt een ion met lading -3. Een ander voorbeeld is het groene bissulfatochromaat(III), [Cr(SO4)2](-). Een leuk experiment is om een oplossing van chroom(III) sulfaat of chroomaluin, welke "losse" Cr(3+) en SO4(2-) ionen bevat, te verwarmen. De oplossing kleurt van paars/grijs naar fraai diepgroen. Deze diepgroene kleur wordt veroorzaakt door het hiervoor genoemde sulfato-complex. Dit complex is behoorlijk stabiel en de oplossing blijft groen, ook na afkoelen en bij indampen houd je ook een groene stof over.
3) Vaste oplossingen: Dit zijn stoffen met mengsels van ionen, die qua formaat en vorm heel veel op elkaar lijken en kristallen van het zelfde type vormen. In zulke gevallen heb je een kristalrooster met exact gedefiniëerde structuur, maar op de plekken in het kristalrooster kunnen at random of het ene ion, of het andere ion voorkomen. Een leuk voorbeeld is kalium-aluminium-aluin, vermengd met kalium-chroom-aluin. Als je de oplossingen mengt en weer gaat indampen, dan krijg je heel fraaie kristallen van K(Cr,Al)(SO4)2.12H2O, waarbij (Cr,Al) staat voor òf Cr(3+) òf Al(3+) op de positie van het driewaardig metaal. Je kunt dus spelen met de kleur van de kristallen. Alleen chroomaluin geeft vrijwel zwarte kristallen, alleen aluminiumaluin (de gewone meest voorkomende aluin) geeft kleurloze kristallen, een heel klein beetje chroomaluin met veel aluminiumaluin geeft lichtpaarse/violette kristallen (@z4x: misschien een leuk experiment voor jou, de kristallen zijn erg fraai, stabiel en niet-giftig). Een ander leuk voorbeeld is K(ClO4,MnO4), met perchloraat en permanganaat uitwisselbaar. Ook dit is een fraaie stof, je kunt prachtige lichtpaarsrode kristalletjes maken uit veel KClO4 en een heel klein snufje KMnO4.
